آموزش غواصی زیر آب، به عنوان یک فعالیت انسانی، عمل فرود به زیر سطح آب برای تعامل با محیط است. غوطهور شدن در آب و قرار گرفتن در معرض فشار زیاد محیط، دارای اثرات فیزیولوژیکی است که عمق و مدت زمان ممکن در شنا را محدود میکند. انسان از نظر فیزیولوژیکی و آناتومی بدن به خوبی با شرایط محیطی زیر آب سازگار نیست. و تجهیزات مختلفی برای افزایش عمق و مدت زمان آموزش غواصی و امکان انجام انواع مختلف کار نیاز میباشد.
آموزش غواصی
آموزش غواصی و صفر تا صد آن، مجموعهای از فرایندهای توانمندسازی شخص برای غوطهور شدن در آب است. این ابتداییترین تعریف از غواصی است. به طور کلی آموزش غواصی در هر سطح بسیار متفاوت با سطح دیگر است. اینکه شما با صعود از هر سطح به سطح بالاتر این پیشرفت را حس کنید ارتباط مستقیمی با مربی آموزش غواصی شما دارد.
غواصی یک رشته تفریحی و تجاری در دنیای آبی رنگ ناشناخته و بی انتهاست. تفاوت اکوسیستم در خشکی و دریا ممکن است غواص را با مشکلاتی مواجه کند که در خشکی وجود ندارند، پس آموزش غواصی بصورت صحیح همراه با اساتید مجرب و حرفهای با دانش تجربی و علمی بالا، حائز اهمیت است.
تاریخچه غواصی
آموزش غواصی آزاد به عنوان وسیلهای گسترده برای شکار و جمع آوری، هم برای غذا و هم برای سایر منابع ارزشمند مانند مروارید و مرجان، به قبل از ۴۵۰۰ سال قبل از میلاد برمیگردد. در دوران کلاسیک یونان و روم، کاربردهای آموزش غواصی تجاری مانند یافتن اسفنج و نجات دریایی ایجاد شد. توسعه فنآوری در آموزش غواصی تحت فشار محیط با وزنههای سنگی برای فرود سریع، با کمک طناب برای صعود آغاز شد.
زنگ غواصی محفظهای سفت و سخت است که برای انتقال غواصان از سطح به عمق و برگشت در آبهای آزاد، معمولاً برای انجام کارهای زیر آب استفاده می شود. رایج ترین انواع آن زنگ مرطوب با کف باز و زنگ بسته است که می تواند فشار داخلی را بیشتر از محیط خارجی حفظ کند. این زنگها معمولاً توسط یک کابل آویزان میشوند و توسط یک وینچ از یک سکوی پشتیبانی سطحی بلند و پایین میآیند. برخلاف یک شناور، زنگ غواصی طوری طراحی نشده است که تحت کنترل سرنشینان حرکت کند و نه مستقل از سیستم پرتاب و بازیابی آن عمل کند.
زنگ غواصی از نخستين انواع تجهیزات برای کار و اکتشاف زیر آب ميباشد. استفاده از آن برای اولین بار توسط ارسطو در قرن چهارم قبل از میلاد توصیف شد. در قرنهای ۱۶ و ۱۷ میلادی، زنگها زمانی مفیدتر شدند که یک منبع تجدیدپذیر هوا در عمق برای غواص فراهم شد، کلاههای سطحی پیشرفتهتر شدند، این کلاهها سر غواص را میپوشاند و با هوای فشردهای که توسط پمپ های دستی تامین شدهاند، اشباع میشوند. که با اتصال لباس ضد آب به کلاه ایمنی بهبود یافته است. در اوایل قرن نوزدهم، این لباسها تبدیل به لباس استاندارد غواصی شدند، که طیف وسیعتری از پروژههای مهندسی و نجات دریایی را عملی کردند.
یک مربی خوب چه چیزهای را آموزش می دهد؟
- آموزش تئوری، مطابق با بروزترین اطلاعات روز جهان
- آمادهسازی غواص برای مقابله با خطرات پیش فرض و اکوسیستمی
- آشنایی کامل با تجهیزات غواصی ( بسیاری از مشکلات غواصی به علت عدم یادگیری استفاده صحیح از لوازم غواصی به وجود می آیند)
- آماده سازی غواص برای مدیریت چالشها
ویژگی های یک مربی آموزش غواصی
- فیزیک
- فیزیولوژی
- قوانین حقوقی مرتبط با غواصی و دریا
- کمک های اولیه در دریا
- دانش فنی تجهیزات غواصی
- دانش تئوری بالا و به روز
- تسلط به زبان انگلیسی
- دانش شیمی گازها
- آگاهی کامل از تمام جوانب غواصی و ابراز صادقانه
- سلامت جسمی
- تجربه تعداد غواصی بالا
غواصی تفریحی
شگفتزدگی غواصان تفریحی مبتدی، زمانی که برای اولین بار دنیای زیر آب را مشاهده میکنند، بسیار زیباست. همگام شدن با آب و رها شدن در اعماق، شنا کردن با ماهیهای رنگارنگ و تجربه مشاهده صخرههای زیر آب هرگز فراموش شدنی نیستند.
آموزش غواصی تفریحی از آسان ترین آموزشهای غواصی است. هر فرد تنها یک قدم با دنیای زیر آب فاصله دارد؛ البته عوامل مهمی برای آموزش غواصی وجود دارد. مهمترین عامل سلامت جسمانی مورد تائید پزشک و آمادگی روانی برای حضور در دنیایی متفاوت است. بر خلاف تصور عموم در مبحث آموزش غواصی، آموزش کامل شنا برای غواصی کردن نیاز نیست، اما قطعاً به تکنیک کرال نیاز خواهید داشت.
هوای تنفسی غواصان ورزشی اغلب شامل 21% اکسیژن و 79% نیتروژن است. این گروه از غواصان مجاز به غواصی تا حداکثر عمق 40متری آب میباشند. بسیاری از کلوپهای غواصی در نقاط محبوب از قبیل جزیره کیش یا قشم دورههایی را به علاقه مندان ارائه میدهند. یادگیری غواصی و گذراندن دورههای آموزش غواصی میتواند بخشی از سفر ما در تعطیلات باشد.
غواصان تفریحی پس از اخذ گواهینامه غواصی تفریحی میتوانند آموزش غواصی را در سطوح بالاتر ببینند. ارائه گواهینامه برای غواصان تفریحی نیز بسیار ضروری است. ارائه تجهیزات غواصی به افراد بدون گواهینامه باعث لغو پروانه فعالیت کلوپ و مدارس غواصی خواهد گردید.
غواصی تجاری یا صنعتی
آموزش غواصی تجاری حساس، سخت و زمان بر است. به دلیل حساسیت بسیار بالای شغل غواصان تجاری، این افراد نیاز به کسب مهارتهای عملی و تئوری زیادی را دارند. غواصان تجاری با تجهیزات غواصی بسیار پیچیدهای سروکار دارند و باید به عنوان اپراتور تسلط کافی روی این ابزار داشته باشند. آموزش غواصی تجارتی، مبتنی بر کسب گواهینامههای غواصی از مراکز معتبر و تجربه بالای غواصی تجربی است. آموزش غواصی تنها توسط مراکز معتبر برگزار میگردد.
دوره های آموزش غواصی تجاری
- آموزش غواصی اسکوبا به مدت ۴ هفته
- آموزش غواصی تدارک از سطح ، کار با هلمت غواصی ( 30m )
- کار با وت بل و ابزار های مختلف زیر آب ( وت بل وسیله انتقال غواصان تا عمق ۵۰ متری و برگرداندن مجدد به سطح )
ابزارهای مورد استفاده در آموزش غواصی تجاری
- آچارهای زیر آب هیدرولیک و بادی.
- کیسههای شناور سازی
- تجهیزات جوشکاری زیر آب
- تجهیزات برشکاری زیر آب
هزینه آموزش غواصی تجاری و درآمد آن
پروژههای غواصی تجاری بسیار تخصصی هستند و ممکن است غواص مجبور باشد برای هفتهها زیر آب بماند اما این پروژهها درآمد بالایی هم خواهند داشت. انتخاب غواص پروژههای تجاری ارتباط مستقیمی با تجربه و آمادگی فنی غواص دارد. آموزش غواصی در نوع تجاری هزینهبر و زمانبر میباشد؛ چرا که باید در کشور میزبان آموزش غواصی اسکان کنید تا دوره شما پایان یابد.
برآورد حدودی هزینه آموزش غواصی این دورهها تا عمق ۵۰ متر حدود ۲۰۰ تا۳۰۰ میلیون تومان میباشد. (وابسته به نرخ دلار و کشوری که برای برگزاری دوره آموزش غواصی انتخاب میشود) حقوق دریافتی غواصان صنتعی با هوا تا عمق 50 متر به صورت روزانه حدودا 700 دلار است و غواصان اشباع روزی 2000 دلار را برای غواصی در اعماق چند صد متری دریافت میکنند.
پیش نیازهای آموزش غواصی
الزامات مورد نیاز برای طی دورههای آموزش غواصی بسیار بستگی به نوع دوره دارد، اما بصورت کلی شامل موارد زیر می شود:
- داشتن سلامت پزشکی (در غواصی ورزشی، سلامت پزشکی می تواند توسط خود فرد متقاضی و پر کردن چک لیست سلامتی تایید گردد)
- تناسب اندام
- عدم مصرف بعضی دارو ها و استفاده از مواد مخدر
- سلامت روانی
- اعتماد به نفس و کنترل شرایط
پیش نیازها برای آموزش غواصی حرفهای بسیار متفاوت از غواصی تفریحی هستند. در غواصی حرفهای، غواص باید از دانش بالایی برای حل محاسبات پیچیده برخوردار باشد که شانس غواص را برای برقراری ارتباط موثرتر با تیم غواصی افزایش میدهد. لازم به ذکر است از آنجا که زبان بین المللی در اغلب مناطقی که در آن عملیات آموزش غواصی صورت می پذیرد انگلیسی است، تسلط غواصان تجاری و حرفهای به زبان انگلیسی بسیار حائز اهمیت است.
انواع آموزش غواصی
در ادامه مطالب به بررسی انواع آموزش غواصی میپردازیم. اگر برای شما هم جالب است با ما همراه باشید.
آموزش غواصی آزاد
نوعی آموزش غواصی در زیر آب است که به جای استفاده از دستگاههای تنفسی مانند تجهیزات غواصی، بر حبس نفس تا زمان بیرون آمدن دوباره تکیه دارد. نمونههایی از غواصی آزاد عبارتند از تکنیکهای ماهیگیری سنتی، غواصی آزاد رقابتی و غیر رقابتی، عکاسی با نیزه ماهیگیری رقابتی و غیررقابتی، شنای همزمان، فوتبال زیر آب، راگبی زیر آب، هاکی زیر آب، تیراندازی به هدف زیر آب و غواصی. همچنین طیفی از رشته های “آپنه رقابتی” وجود دارد. که در آن رقبا سعی می کنند با یک نفس به اعماق دست یابند.
آموزش غواصی اسکوبا
نوعی آموزش غواصی در زیر آب است که به موجب آن غواصان از تجهیزات تنفسی استفاده می کنند که کاملاً مستقل از منبع هوای سطحی است نام “scuba” مخفف “Self-Contained Underwater Breathing Apparatus” توسط کریستین جی لامبرتسن برای اختراع ارائه شده در سال ۱۹۵۲ ابداع شد. غواصان منبع گاز تنفسی خود را حمل می کنند که معمولاً حاوی هوای فشرده است. آنها استقلال و حرکت بیشتری نسبت به غواصان سطحی و زمان بیشتری در زیر آب نسبت به غواصان آزاد دارند.
اگرچه استفاده از هوای فشرده رایج است، یک مخلوط گاز با محتوای اکسیژن بالاتر، که به عنوان هوای غنی شده یا نیتروکس شناخته می شود، به دلیل کاهش مصرف نیتروژن در طول غواصی طولانی رایج شده است. همچنین، گاز تنفسی رقیق شده با هلیوم ممکن است برای کاهش احتمال و اثرات نارکوز نیتروژن در طول آموزش غواصی عمیقتر مورد استفاده قرار گیرد.
آموزش غواصی اسکوبا مدار باز
سیستمهای اسکوبای مدار باز، گاز تنفسی را هنگام بازدم به داخل محیط تخلیه میکنند و شامل یک یا چند سیلندر غواصی حاوی گاز تنفسی با فشار بالا است که از طریق یک تنظیمکننده غواصی به غواص میرسد. آنها ممکن است شامل سیلندرهای اضافی برای گسترش برد، گاز رفع فشار یا گاز تنفس اضطراری باشند. حجم گاز کاهش مییابد، بنابراین می توان از سیلندرهای کوچکتر برای مدت زمان بیشتری در آموزش غواصی استفاده کرد.
سیستمهای باز تنفسی زمان صرف شده در زیر آب را افزایش می دهند. آنها حبابهای کمتر و صدای کمتری تولید میکنند که آنها را، برای غواصان نظامی مخفی، برای جلوگیری از شناسایی، غواصان علمی برای جلوگیری از مزاحمت حیوانات دریایی و غواصان رسانهای برای جلوگیری از تداخل حبابها، جذاب می کند.
آموزش غواصی اسکوبا مدار بسته
از سوی دیگر، آموزش غواصی مدار بسته شامل استفاده از تنفس مجدد و همچنین تجهیزات دیگری است که بخشی یا تمام گازهای تنفسی را بازیافت می کند. Rebreather ها حاوی یک قطعه دهانی هستند که از طریق آن در زیر آب دم و بازدم را انجام میدهید. وقتی استنشاق میکنید، گاز از مخزن شما به سمت دهان شما حرکت میکند درست مانند تنظیم کنندههای مدار باز. با این حال، هنگام بازدم، گاز به دریای اطراف نمیرود. در عوض، دوباره به مخزن شما منتقل می شود تا بتوانید دوباره از آن استفاده کنید.
آموزش غواصی با تغذیه از سطح
آموزش غواصی با تغذیه از سطح با استفاده از تجهیزاتی است که در آن گاز تنفسی با استفاده از یک بند ناف متصل به غواص از سطح آب، یا از ساحل یا از یک کشتی پشتیبانی غواصی و گاهی اوقات به طور غیرمستقیم از طریق زنگ غواصی تامین می شود. این با غواصی اسکوبا که تجهیزات تنفسی غواص کاملاً مستقل است و هیچ ارتباطی با سطح آب وجود ندارد، متفاوت است. مزایای اولیه غواصی با تغذیه از سطح خطر غرق شدن کمتر و منبع گاز تنفسی به میزان قابل توجه نسبت به غواصیاسکوبا میباشد که امکان دورههای کاری طولانیتر و رفع فشار را فراهم می کند.
از معایب این نوع غواصی، محدودیت غواص در میزان تحرک که ناشی از طول بند ناف است، همچنين بار بند ناف و هزینههای تجهیزات بالا در مقایسه با غواصی اسكوبا ميباشد. معایب استفاده از این حالت غواصي، آن را محدود به کاربردهایی میکند که غواص در یک منطقه کوچک کار می کند، که این در کارهای غواصی تجاری رایج است.
آموزش غواصی اشباع
آموزش غواصی اشباع، نوعي آموزش غواصی برای دورههایی طولانی مدت است، این یک تکنیک آموزش غواصی است که به غواصان اجازه می دهد تا در اعماق زیاد کار کنند. غواصی که گاز تحت فشار تنفس می کند، گاز بی اثر محلول مورد استفاده در مخلوط را انباشته میکند تا اکسیژن را تا سطح غیر سمی در بافتهای خود را رقیق کند، که در صورت اجازه خروج از محلول در بافت های بدن، میتواند باعث بیماری شود. از این رو، بازگشت ایمن به سطح نیاز به فشرده سازی طولانی مدت دارد تا بتوان گازهای بی اثر را در ریهها از بین برد. هنگامی که گازهای محلول در بافتهای بدن غواص به نقطه اشباع رسیدند، زمان رفع فشار افزایش نمی یابد، زیرا گاز بی اثر دیگری انباشته نمیشود. غواصان اشباع معمولاً مخلوط هلیوم – اکسیژن را برای جلوگیری از نارکوز نیتروژن تنفس میکنند.
سرفصل های آموزش غواصی ورزشی
بیشتر آموزشهای مقدماتی غواصی در سیستمهای آموزش غواصی مشابه هم هستند. هر چند ممکن است در بعضی سیستمها روی برخی موضوعات تاکید بیشتری داشته باشند. بعنوان مثال در سیستمهای CMAS و NAUI در دوره یک ستاره مقدماتی تاکید بیشتری بر روی آموزش نجات غواص دارند.
تئوری های آموزش غواصی
فیزیک غواصی _ تجهیزات غواصی _ فیزیولوژی بدن انسان _ خطرات غواصی و اقدامات احتیاطی _علایم و سیگنالهای غواصی _ داشتن همراه در هنگام غواصی
مهارت های پایه در آب
- فین زدن و حرکت در آب
- استفاده و تنظیم ماسک غواصی
- اسنورکلینگ یا غواصی در سطح آب
- غواصی با حبس نفس در عمق کم
- ورود به آب و خروج از آب ( بصورت نشسته، بوسیله نردبان، پریدن با پا و…)
یادگیری تجهیزات غواصی مسیر باز
آمادهسازی لوازم غواصی اسکوبا
آماده شدن برای آموزش غواصی
- چک کردن غواص همراه
- چک کردن محل ورود و خروج از آب با تجهیزات اسکوبا
- تنفس با رگلاتور غواصی و چک کردن در سطح
- چک کردن جلیقه تعادل و اطمینان از عملکرد درست آن
- کنترل میزان وزنه مناسب
- حرکت و مانور افقی
- کمی بالا و پایین رفتن در آب
- تمیز کردن ماسک غواصی
- خارج کردن و داخل دهان گذاشتن دهانی تنفسی رگلاتور
- به اشتراک گذاشتن هوا با غواص همراه
- صعود اضطراری
- کنترل در هنگام صعود اضطراری
مهارت های پایه برای آموزش غواصی با دستگاه مداربسته یا نیمه مدار بسته
- آمادهسازی دستگاه
- تنظیم جلیقه تعادل دستگاه
- تمیز کردن ماسک و تخلیه دهانی دستگاه
- همراه داشتن سیلندر پشتیبانی برای مواقع اضطراری
- سیلندر اضافی برای هنگام صعود و به سطح آمدن
- شستشوی داخل سیستم با جریان گاز
برنامه ریزی برای آموزش غواصی
- همراه غواص
- استفاده از جدول غواصی
- _ استفاده از کامپیوتر غواصی
- محاسبه مقدار گازهای تنفسی مورد نیاز
ارزیابی ریسک های غواصی در آموزش غواصی
- انتخاب محلی ایمن برای غواصی
- انتخاب تجهیزات مناسب
- اقدامات احتیاطی برای غواصی در شب و آبها با جریان شدید
مهارت های پیشرفته غواصی مورد نیاز در آموزش غواصی
- تنظیم عمق و زمان
- مدیریت گاز تنفسی مصرفی
- استفاده از بویه یا شناور نشانگر در سطح
- استفاده از بویه برداشت فشار
- استفاده از طناب فاصله
- قطب نما خوانی زیر آب
- انجام برداشت در ایستگاه
- راهنمایی در زیر آب
- استفاده از طناب و وزنه برای ایستگاه و برداشت فشار
تئوری غواصی
تئوری غواصی دانش پایه و ضروری در مورد فیزیک و فیزیولوژی زیر آب و محیط اطراف غواص است. تئوری آموزش غواصی برای آمادهسازی غواصان با اکوسیستمهای آبی و خطرات آن پیش از ورود به آب آموزش داده میشود. در آموزشهای تئوری، غواص با اصول ایمنی و استانداردهای غواصی در اعماق مختلف نیز آشنا میشود.
فیزیک غواصی
فیزیک غواصی با به کارگیری قوانین فیزیک، آگاهی لازم را برای کنترل تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم اکوسیستمهای آبی بر بدن، گاز تنفسی فرد و تجهیزات غواصی میگذارد را توضیح میدهد. این تاثیرات، بسیار با تجارب ما بر روی خشکی تفاوت دارند. این عوامل عمدتاً شامل، غوطهوری در آب، فشار هیدرو استاتیک در اعماق و تاثیر آن روی گازها، هستند. درک فیزیک برای دانستن تاثیرات فیزیولوژیک خطرناک آن در زیر آب بسیار مفید میباشد.
فیزیولوژی غواصی
فیزیولوژی غواصی تاثیرات فیزیولوژیکی اکوسیستم آبی بر روی هوای تنفسی و تطابق هوا برای قرار گرفتن در زیر آب را مورد بررسی قرار میدهد. بنابراین، این موضوع شامل غواصی با حبس نفس و نیز غواصی با گاز تنفسی است. عوامل متعددی در زیر آب تاثیر گذارند، از قبیل: شناوری، تماس با آب، محدودیت حبس نفس، تغییرات فشار محیطی، تاثیر گازهای تنفسی بر اثر بالا رفتن فشار نسبی گاز، تجهیزات غواصی و کاهش حواس. تمامی این عوامل بر روی عملکرد غواص و ایمنی او تاثیر گذارند.
شناوری در آب بر روی تعادل، گردش خون و عملکرد تنفس اثر میگذارد. همچنین به دلیل انتقال 20 برابری دما توسط آب میتواند منجر به کاهش سریع دمای بدن و شوک گردد. حبس نفس در زیر آب باعث کمبود اکسیژن و یا فقدان اکسیژن شده و خطر غرق شدن را در پی خواهد داشت.
تغییرات زیاد و ناگهانی فشار در زیر آب میتواند باعث آسیب شناخته شده باروتروما گردد. بصورت کلی باروتروما آسیب ناشی از فشار ناگهانی بر روی نقاطی شامل گوش، سینوسها (حتی آسیب به چشمها در صورت برابر نکردن فشار داخل ماسک با محیط بیرون) و نقاطی از بدن که در آن هوا وجود دارد میباشد. تنفس در فشار زیر آب باعث بروز مشکلات دیگری نیز میشود.
گازهای غیر فعال
گازهای غیر فعال بصورت متابولیک جذب بافتهای بدن میگردند. این گازها ممکن است باعث تخدیر (مستی) و تاثیرات ناخواسته دیگری گردند. گازهای جذب شده میبایست در زمان برداشت فشار، به آهستگی و بدون اینکه تبدیل به حباب شوند از بدن خارج گردند. اما این تاثیرات در خصوص گازهای متابولیک و سایر گازهای مضر (مانند CO و H2S و… که اگر در گاز تنفسی وجود داشته باشند) اثرات مخربتری خواهد داشت که ارتباط مستقیمی با فشار نسبی آن گاز تنفسی دارد و میتوانند حتی خیلی سریع منجر به مرگ گردند. تاثیرات مضر این گازها با افزایش مقدار فشار مطلق محیط بیشتر میگردد.
یکی دیگر از تغییرات موثر فیزیکی در غواصی مربوط به تغییر چگالی گاز تنفسی میباشد، هرچه عمق زیادتر شود چگالی گاز تنفسی نیز بیشتر میگردد. این تغییر چگالی اثر مستقیمی بر روی عملکرد سیستم تنفسی بدن خواهد داشت و سیستم تنفسی برای عمل دم و بازدم باید انرژی بیشتری صرف نماید.
آموزش غواصی کودکان
اغلب سیستمهای آموزش غواصی یک حداقل سنی برای غواصی دارند و بیشتر آنها کودکان را از غواصی اسکوبا منع میکنند. در سیستم CMAS حداقل سن برای آموزش غواصی اسکوبا برای سن ۸ تا ۱۲ سال تا عمق ۳ و ۵ متر و برای ۱۲ تا ۱۴ سال با اعماق ۳، ۵ و ۱۰ متر است. سیستم غواصی BSAC انگلستان به کودکان رده سنی۶ سال اجازه آموزش غواصی اسنورکلینگ و به کودکان بالای ۱۲ سال اجازه غواصی اسکوبا را می دهد.
سیستم غواصی PADI دورههای آموزش غواصی اسکوبا را به کودکان بزرگتر از ۸ سال در استخر میدهد و به کودکان بزرگتر از ۱۰ سال اجازه غواصی در آبهای باز را میدهد. البته محدودیتهایی مانند تعداد نفرات گروه آموزش و عمق غواصی وجود دارد. همچنین آنها باید یا با والدین خود و یا یک غواص حرفهای دیگر همراه باشند.
آموزش غواصی در ایران
آموزش غواصی، خصوصاً در ایران، به دلایلی که در این مطلب به شرح آن خواهیم پرداخت، مقولهای بسیار سردرگم است. مدت زمان زیادی از ورود رشته غواصی چه در عرصه تجارتی و چه در عرصه ورزشی، در کشور ایران نمیگذرد. بنابراین بازار غواصی، به عنوان یک حرفه جدید و جذاب، برای سودجویان همیشه در صحنه، چشمک میزند. میتوان گفت: اساسیترین علت ضعف آموزش غواصی بصورت صحیح در ایران، کمبود نیروی انسانی با تجربه و ماهر است. بدین ترتیب هر شخص با گذراندن چندین دوره غواصی، خود را یک غواص ماهر میداند و آمادگی خود را برای امر آموزش غواصی کافی میداند.
غواصی رشتهای ورزشی، تفریحی و تجاری است که بسیار هم زیباست اما در صورت رعایت نکردن استانداردها خطراتی نیز بهمراه دارد. باید توجه داشته باشید؛ متاسفانه بدلیل مشکل اشتغال و همینطور کسب موقعیت اجتماعی کاذب، افرادی بدون صلاحیت وارد این رشته شدهاند. دریافت گواهینامههای غواصی، برای غواصان بسیار سهل و الوصول است، اما دقت بفرمایید دانش تئوری ( حتی در سطوح بالا) تضمین کننده دانش تجربی فرد نیست. غواصی یک رشته علمی و تجربی است. بنابراین برای انتخاب یک مدرس بهتر، تعداد دفعات غواصی (تجربه فردی، تجربه گروهی، غواصی در آب های مختلف و تجربه زمانی) حائز اهمیت است.
غواصی برای درآمد
راههای کسب درآمد از غواصی به شرح زیر میباشد:
- آموزش غواصی ورزشی
- غواص تجاری یا صنعتی
- آموزش دوره های تعمیرات تجهیزات غواصی
گواهینامه غواصی
پیدایش گواهینامههای غواصی پس ازمرگ دو دانشجو از انستیتو اقیانوس شناسی هنگام غواصی در سال ۱۹۵۲ صورت گرفت. این گواهینامهها به سرعت مورد استقبال قرار گرفتند و امروز برای غواصان در سطوح مختلف گواهینامه صادر میگردد.
دورههای آموزش غواصی در قالب چند دوره کوتاه با برنامههای تئوری و عملی انجام میپذیرد. در پایان دورههای مختلف، گواهینامه مهارت غواصی برای فراگیران صادر میشود.
گواهینامه غواصی معادل با کارت شناسایی و صلاحیت فرد برای غواصی است.
مقررات آموزش غواصی و صدور گواهینامه توسط سازمان ISO (سازمان بین المللی استاندارد سازی) تنظیم و تدوین شده است. CMAS, PADI ,NAUI از جمله این موسسات آموزش غواصی است که مورد تایید موسسه ISO می باشد.
فدراسیون غواصی CMAS
فدراسیون جهانی غواصی (CMAS) حداقل استانداردها برای دریافت گواهینامه را تعیین کرده است. مراکز آموزش غواصی تنها با پوشش استاندارهای بالاتر، بصورت بومی میتوانند آن را ارتقا دهند( فقط ارتقا، هیچ کاستنی مجاز نیست). به عنوان مثال سازمان Scub Aqua در انگلستان تاکید بیشتری بر مبانی تئوری و پیشگیری از بیماریهای برداشت فشار و همچنین غواصی با قایقهای کوچک در آبهای سرد را دارد.
چرا آموزش غواصی تحت نظارت فدراسیون غواصی بهتر است؟
در پاسخ به این مطلب که چرا آموزش غواصی تحت نظارت فدراسیون غواصی بهتر است، باید بگوییم دلیل اول و آخر آن نظارت مستقیم بر استانداردهای آموزشی است. این استانداردها طیف گستردهای از نکات ایمنی، کمی و کیفی را به خود اختصاص میدهند و هر کدام به تنهایی ضامن امنیت و دانش افزایی شما در این حرفه میباشند. فدراسیون نجات غریق و غواصی تنها متولی آموزش غواصی ورزشی و تفریحی در ایران میباشد. در صورت هرگونه اختلاف، فدراسیون غواصی تنها مرجع کارشناسی برای حل اختلاف و رسیدگی به شکایات است.
چرا نباید با هر کسی که ادعای مربیگری آموزش غواصی می کند دوره دید؟
امروزه غواصی و آموزش غواصی نیز مانند دیگر رشتههای تخصصی مورد هجمه افراد بیکفایت و غیر مسئول قرار گرفته است. این افراد از فضای مخفی شدن در زیر آب و الفاظ بهره جسته و هر بار با فریب افرادی ساده به زندگی پارازیتی خود ادامه میدهند. این افراد هرگز تبدیل به یک فرد حرفهای و قابل اعتماد نمیشوند. اگر قرار بود حرفهای شوند در حرفه و تخصص قبلی که احیاناً سالها در آن تجربه و شاید تحصیل داشتهاند، میشدند. بخاطر جلوگیری از هزینه، اتلاف وقت و مهمتر از همه، حفظ ایمنی، قبل از شروع هر کاری تحقیق نمایید.
استانداردهای آموزش غواصی مورد توجه فدراسیون شامل موارد ذیل است
- رعایت استانداردهای کنفدراسیون ورزشهای آبی جهان CMAS
- تایید صلاحیت مدرسین منتخب توسط فدراسیون بصورت سالیانه
- نظارت بر عملکرد فنی و اخلاقی مدرسین
- نظارت بر استفاده از تجهیزات غواصی استاندارد
دوره های آموزش غواصی در مجموعه دریاکاو
- دوره غواصی یک ستاره
- دوره غواصی دو ستاره
- دوره غواصی سه ستاره
- دوره های کمک های اولیه DAN
- دوره های تخصصی تعمیرات تجهیزات غواصی
توصیه آخر
ورود به عرصه غواصی نیازمند عشق و صبوری است. کسب درآمد به تنهایی دلیل مناسبی برای ورود به این رشته نیست.
با آروزی موفقیت _ تیم دریاکاو